HỮU NHƠN

Kí ức giả của Loftus

Trong chiến dịch tranh cử để trở thành ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa vào năm 2008, bà Hillary Clinton đã nhắc lại chuyến thăm vào năm 1996 tới Bosnia: “Tôi nhớ mình hạ cánh dưới hỏa lực bản tía. Đảng lẽ chúng tôi sẽ tham dự lễ chào mừng… nhưng rồi lại phải cúi đầu mà chạy.” Trên thực tế, các bức ảnh chuyến thăm cho thấy chẳng có tay bắn tỉa nào và lễ chào mừng ở đường băng được tổ chức cả. Bà Clinton thừa nhận rằng mình đã nói sai, bà đã có một kí ức khác. Trải nghiệm kí ức giả theo cách này có thể xảy ra với bất kì ai, bởi các kí ức của chúng ta không cố định mà dễ bị bóp méo và uốn nắn, giống như tái dựng vậy. Người tiên phong trong lĩnh vực này là nhà tâm lí học Elizabeth Loftus. Các nghiên cứu nổi tiếng của bà bao gồm việc phỏng vấn những người gặp sự cố thời thơ ấu, mà nhóm nghiên cứu đã biết trước nhờ cha mẹ của họ tiết lộ. Giữa các sự kiện thật đã xảy ra, Loftus chèn thêm một tai nạn hoàn toàn bịa đặt là người tham gia đã đi lạc trong một trung tâm thương mại. Qua vài cuộc phỏng vấn, khoảng một phần tư người được hỏi bắt đầu tin rằng sự kiện tưởng tượng này đã thực sự xảy ra, tới mức mà họ thêu dệt thêm các chi tiết từ “trí nhớ” của chính minh.

Những người chỉ trích nghiên cứu tranh luận rằng sự cố trung tâm thương mại có thể đã thực sự xảy ra. Có lẽ là cha mẹ đã quên nó hay hoàn toàn không biết, và cuộc phỏng vấn đã đánh thức kí ức thực sự về sự cố có thật này. Loftus đã nghĩ ra cách phản bác hoàn hảo. Bà và các đồng sự đã tái tạo nghiên cứu trung tâm thương mại, nhưng lần này nhiều người tham gia đã nhớ lại việc họ gặp Thỏ Bugs ở Disneyland – một sự kiện khó xảy ra vì Bugs là nhân vật của hãng Warner Brothers.

Hi, mình là Hữu Nhơn. Chào mừng bạn đến với blog của mình! Đây là nơi mình chia sẻ những câu chuyện về tâm lý, giáo dục và cuộc sống với mong muốn chạm đến những góc sâu nhất trong suy nghĩ và cảm xúc của bạn. Hy vọng mỗi bài viết sẽ mang đến cho bạn chút đồng cảm, chút suy tư và chút cảm hứng để tiếp tục hành trình phát triển bản thân.

More
articles

Tâm lí học

Ý thức

Ý thức từ lâu đã là đối tượng tranh luận giữa các nhà thần kinh học và các triết gia. Nghiên cứu bộ não hiện đại chỉ mới bắt đầu cung cấp một số hiểu biết về nó, và lí thuyết khu vực làm việc toàn diện là mô hình hữu ích nhất để diễn giải các bằng chứng hiện có. Phương pháp này cung cấp hiểu biết về các rối loạn ý thức như hôn mê và tình trạng thực vật kéo dài, cùng một số thông tin gợi ý rằng các tình trạng như tâm thần phân liệt liên quan tới sự thay đổi sâu sắc của các quá trình trong không gian làm việc toàn diện.

Đọc thêm »
Tâm lí học

Số bảy của Miller

Trong khi nghiên cứu của Miller tỏ ra khá vững vàng, các nghiên cứu gần đây đã đặt ra nghi vấn về nó.
Bạn có thực sự nhớ được bảy đoạn, hay bạn chỉ đang nhóm những đoạn đó thành các đoạn lớn hơn? Vào năm 2001, nhà tâm lí học người Mĩ Nelson Cowan tranh luận rằng dung lượng trí nhớ ngắn hạn ít hơn nhiều so với con số bảy. Khi chúng ta bị ngăn cản tạo ra các đoạn mới bởi đang đông thời thực hiện các nhiệm vụ khác, số lượng đoạn mà chúng ta nhớ được là gần bốn.

Đọc thêm »
Tâm lí học

Mô hình nút cổ chai của Broadbent

Lí thuyết gốc của Broadbent nói rằng các tín hiệu không thể đi qua nút cổ chai sẽ biến mất. Tuy nhiên, vào năm 1960, nhà tâm lí học người Anh Anne Treisman nhận thấy thuyết của Broadbent không giải thích được việc mọi người dù đang mê mải trong các nhiệm vụ phức tạp vẫn có thể phản ứng với âm thanh gọi tên mình. Treisman tranh luận rằng các tín hiệu không được xử lí thực ra bị giữ lại, cho phép các tín hiệu quan trọng hay đặc biệt ấn tượng thu hút sự chú ý của chúng ta.

Đọc thêm »
Shopping Cart