Cơ thể con người tiến hóa theo chọn lọc tự nhiên và có rất nhiều điểm chung với cơ thể của các loài động vật khác. Tâm lí học tiến hóa mở rộng logic này tới tâm trí loài người. Giống như tâm lí học hành vi, trọng tâm của tâm lí học tiến hóa là tìm ra những qui tắc chung trong hành vi của con người và động vật. Các nhà sinh vật học tiến hóa đã cho thấy cách các loài động vật phát triển chiến lược để giải quyết những hoạt động cốt lõi như tìm kiếm thức ăn, làm cha mẹ, giải quyết xung đột và lựa chọn bạn đời. Nghiên cứu thú vị trong tâm lí học tiền hóa cho thấy cách mà các hành vi này bị ảnh hưởng bởi sự tiến hóa tất yếu, ngay cả khi xảy ra ở con người có lí trí. Có hai phiên bản tâm lí học tiến hóa. Một phiên bản lí thuyết rộng bao gồm những người nghĩ về tâm lí học từ quan điểm tiến hóa, gồm các nhà nhân chủng học, sinh vật học quan tâm tới hành vi, người nghiên cứu loài linh trưởng và các nhà tâm lí học ở rất nhiều lĩnh vực. Phiên bản thứ hai hẹp hơn, đôi lúc được phân biệt bằng chữ in hoa (“Tâm Lí Học Tiến Hóa” hay viết tắt là “EP”), tập trung áp dụng các ý tưởng từ thuyết tiến hóa vào lí luận và hành vi xã hội của con người, đặc biệt là tới hành vi tình dục.

Các nhà phê bình lên án tâm lí học tiến hóa vì đã kể “những sự tích” về hành vi – những câu chuyện nghe xuôi tai gây ấn tượng mạnh, nhưng không thể chứng minh là đúng hay sai. Tệ hơn nữa, các nhà phê bình tuyên bố rằng một số người sử dụng các lập luận về tiến hóa để biện minh cho các lí thuyết không hợp lí hay công bằng về cách tổ chức xã hội. Mặc dù vậy, hầu hết các nhà tâm lí học sẽ đồng ý rằng tâm lí học là một phần của sinh học, vì thế phải được hiểu trong khuôn khổ tiến hóa. Họ chỉ không đồng ý rằng tiến hóa liên quan trực tiếp tới hành vi con người.